Het grote interview met onze aanstaande koning en zijn vrouw, op woensdag 17 april 2013 bij de NOS, heb ik bewust aan mij voorbij laten gaan. Ik ben niet zo van het koningshuis, en al helemaal niet van voorgekauwde beleefdheidinterviews waarin geen onvertogen woord wordt gezegd. Of toch? Dit weekeinde las ik in Trouw het antwoord van Willem-Alexander op de vraag of het koninklijk huis het, in het licht van de huidige crisis, niet met wat minder zou moeten doen. Alex: “Als je wilt gaan bezuinigingen op de kosten van de monarchie, dan betekent dat vrijwel onmiddellijk dat wij hier mensen moeten gaan ontslaan.” Wat een schandalig antwoord!
Stel dat een multinational laat weten te stoppen met het betalen van belasting, met als argument dat er anders ontslagen vallen… Maar, zult u zeggen, Willem-Alexander geeft niet aan ergens mee te stoppen, hij wil er gewoon niet aan beginnen. Vergelijk het dan met een miljoenenbedrijf dat een nieuwe belasting niet wenst te betalen omdat het dan, zo zegt het, mensen zou moeten ontslaan. Daar zou schande van worden gesproken. Wat een chantage! De bedrijfstop zou met pek en veren naar het land der zakkenvullers worden uitgezet, de media zouden er bovenop springen door bedrijfstoppen die er net zo over denken te ontmaskeren. En terecht!
Achterhaald instituut
U moet begrijpen, vervolgt Willem-Alexander in het interview, dat de koninklijke inkomsten hoofdzakelijk gaan naar salarissen van mensen die voor ons werken. Ja, dat zal best, zoals jij in de watten wordt gelegd. Maar het gaat mij er nu niet om dat het koninklijk huis te duur is. Nee, ik schrijf hierover omdat het gebrek aan journalistieke analyse van de kroonprinselijke woorden symptomatisch is voor de zwakke gezondheid van het kritisch denken in Nederland in zijn algemeen en onder journalisten in het bijzonder. Wie lastige vragen stelt bederft het feestje? Liever een republikeinse zeikerd dan een volgzame voetsoldaat van een achterhaald instituut.
Kous af
Wat de woorden van Willem-Alexander zo kwalijk maakt, is dat hij door te dreigen met ontslagen voorbijgaat aan het feit dat hij natuurlijk ook zelf zou kunnen opdraaien voor een korting. De kroonprins verdient 246 duizend euro per jaar, evenals zijn echtgenote. Beatrix schraapt jaarlijks 830 duizend euro binnen. Als Alex en Maxi verzoeken hun huidige inkomen ook hun inkomen als koning en koningin te laten zijn, dan zouden zij in koopkracht gelijk blijven en bespaart dat 338 duizend euro belastinggeld. Maar de prins roept doodleuk dat niet hij maar de Tweede Kamer over zijn inkomen gaat. Waarmee de kous af is voor het journaille en de rest van Nederland.
