Voor algemeen directeur Frank Dales van de Dierenbescherming fungeerde ik gedurende drie jaar (1 oktober 2009 – 30 september 2012) als voornaamste ghostwriter. Ik schreef columns voor zijn weblog. Een ruime greep uit die schrijfsels publiceer ik hier opnieuw.

Eerder gepubliceerd op DIERENBESCHERMING.

Goed nieuws over de manier waarop wij in Nederland met dieren omgaan is minder sexy dan berichten over dierenleed, die vaak heftige reacties van medeleven, woede en onbegrip oproepen. Vandaar, misschien, dat het nieuws over de opmars van diervriendelijker geproduceerde eieren in de schappen van onze supermarkten in de media nauwelijks terug te vinden is. De heugelijkheid van die opmars, die blijkt uit een quickscan van de stichting Natuur & Milieu, is er niet minder om. Als de trend doorzet, en daar ziet het dankzij het Beter Leven kenmerk naar uit, dan is Pasen ook voor de legkippen in Nederland op een dag een feest om naar uit te kijken.

Dat de ontwikkeling naar diervriendelijker productie van eieren geen klein grut is in de verbetering van het algemene dierenwelzijn in Nederland, blijkt uit het de volumecijfers: Nederland produceert 10 miljard eieren per jaar, de gemiddelde Nederlander consumeert er in dat tijdsbestek 188! Daarbij gaat het niet alleen om tafeleieren, maar ook om eieren die in allerlei producten – van shampoo tot koekjes – zijn verwerkt. Deze industrie-eieren zijn vaak minder diervriendelijk geproduceerd. Ook hier signaleert Natuur & Milieu echter een trend naar ‘beter’. Grootverbruiker Unilever, bijvoorbeeld, wil dat de eieren die zij verwerkt in 2020 volledig bestaan uit vrijeuitloopeieren.

Ophogen van de ondergrens
Om te zeggen dat we er bijna zijn, wat betreft de diervriendelijkheid van de productie van eieren, voert op dit moment dan ook nog veel te ver; het aandeel van biologische eieren in het totaalaanbod is nog maar drie procent. En de enige eieren die wat de Dierenbescherming betreft echt door de diervriendelijke beugel kunnen zijn biologische of de op het gebied van dierenwelzijn aan biologisch gelijkwaardige Rondeeleieren. Kortom, er is nog een lange weg te gaan. Maar dat zijn wij van de Dierenbescherming gewend te zeggen, dus daar schrikken wij niet van. Liever kijk ik nu eens naar de positieve ontwikkelingen in de huidige eiermarkt.

Ik zei het al, voor die ontwikkeling is het Beter Leven kenmerk van de Dierenbescherming verantwoordelijk. Marktpartijen komen er in toenemende mate achter dat de sterren van dit kenmerk een diervriendelijker productiewijze van vlees en eieren economisch aantrekkelijk maken, aangezien zij door steeds meer consumenten worden herkend en omarmd als een indicatie dat deze producten door de beugel kunnen. Natuurlijk kleeft daar een risico aan: ook de meeste sterreneieren (die met 1 of 2 sterren) zijn niet biologisch en dus niet zo diervriendelijk mogelijk geproduceerd. Wat het kenmerk echter wel bewerkstelligt, is het ophogen van de ondergrens voor dierenwelzijn.

Het nieuwe gangbaar
Stapje voor stapje verbeteren wij zo het leven van honderdduizenden legkippen per jaar. En nee, van die geleidelijkheid lopen de media niet warm. Dat deden zij wel toen supermarktketen Plus onlangs aankondigde vanaf deze maand alleen nog vrijeuitloopeieren aan te bieden. Dat heeft te maken met de timing van die aankondiging, juist nu iedereen zich voorbereidt op Pasen. Ook helpt het dat het een grote stap in één keer door een belangrijke marktpartij is en dierenwelzijnsorganisatie Wakker Dier de stap publiekelijk toejuicht in reclamespotjes. De Dierenbescherming hoopt de keten, die twee sterren van het Beter Leven kenmerk voor de eieren wil, binnenkort te kunnen feliciteren.

De stap van Plus past in een trend die ook Natuur & Milieu signaleert: er lijkt een verschuiving op te treden van gewone scharreleieren op het dierenwelzijnniveau van een ster van het Beter Leven kenmerk naar een groter aanbod van vrijeuitloopeieren met twee sterren. En ja, dat is een constatering die mijn dierenhart echt sneller doet kloppen; zetten wij met het Beter Leven kenmerk voor eieren een paar jaar geleden in eerste instantie in op het verhogen van de ondergrens van reguliere eieren tot het welzijnniveau van legkippen waarvan de eieren een ster krijgen, inmiddels is een toekomst waarin vrije uitloop het nieuwe gangbaar is als een stip aan de horizon verschenen.