Eerder gepubliceerd op DIERENBESCHERMING.

Konijnen, ik heb het er niet vaak over. En dat terwijl er in Nederland honderdduizenden als huisdier worden gehouden, waarmee zij hoog in de lijst staan van populaire levende knuffels voor het hele gezin. Ja, konijnen zijn zo laagdrempelig in aanschaf dat zij soms zelfs als verjaarscadeau dienen. Zo kan het gebeuren dat, voor de ontvangende ouders totaal onverwacht, een vriendje of vriendinnetje op het verjaarspartijtje van kindlief met zo’n grappige wipneus in een kooitje komt binnenvallen. Ik spreek hier niet als ervaringsdeskundige, maar ken mensen die dat wel zijn. Hun onverwachte zorgplicht voor een konijn was zelden een goede ervaring.

Konijnen zijn namelijk helemaal niet zo knuffelbaar. De meeste worden dan ook binnen de kortste keren uit de belevingswereld van hun baasjes verbannen. En zo brengen zij de rest van hun leven door in een kleine kooi met wat stro in een hoekje van tuin of kamer. Of worden zij naar het asiel gebracht, waar zij steeds meer soortgenoten tegenkomen die ook niet langer gewenst zijn. Want ja, dat was een opvallend detail in het jaarverslag van onze asielen dat deze week uitkwam: het aantal opgevangen konijnen neemt toe. Exacte getallen ontbreken nog, maar er is ontegenzeggelijk sprake van een stijgende lijn.

Geldkloppertjes
Daarmee vormen konijnen een uitzondering. Het aantal katten en honden, de diersoorten die nog altijd zeer sterk zijn oververtegenwoordigd in de asielen, neemt voor het eerst in jaren immers af. Enigszins zorgwekkend dus, die toename van het aantal. Een verklaring voor die stijging is niet zo moeilijk te bedenken. Die zit hem volgens mij in de eerder genoemde laagdrempeligheid van aanschaf van konijnen, die de laatste jaren steeds groter is geworden. Konijnen hebben namelijk de twijfelachtige eer om tot één van de favoriete geldkloppertjes van tuincentra te zijn uitgegroeid.

Vroeger verkochten tuincentra geen konijnen. Toen deden alleen dierenwinkels en keuterboertjes dat. Het personeel van die dierenwinkels mag worden geacht om, net als de boertjes, in staat te zijn aan potentiële kopers uit te kunnen leggen wat de basale noden en wensen van konijnen zijn. Een toegewijde bediende waarschuwt ook voor de overschatte knuffelprestaties van de donsachtig zachte langoren. Goed, dat is geen garantie tegen impulsaankopen en, ja, ook bij dierenwinkelpersoneel ontbreekt het soms aan deskundigheid. Maar in tuincentra, waar dieren secundaire handelswaar zijn, wordt de argeloze klant nóg minder in de weg gelegd om een impulsaankoop te doen.

Geduchte concurrent
Konijnen hebben in een tuincentrum dezelfde status als tuinkabouters: het zijn ornamenten die uw tuin opfleuren. Het verschil is dat konijnen leven en dus verzorging nodig hebben. Het zijn dan ook niet eens zozeer de konijnen die extra geld in het laatje brengen, maar vooral de zorgproducten die de koper voor het dier nodig heeft. Denk aan voer. Een drinkfles en een kooi. Zakken stro of hooi. Kortom, ouders die op het verjaarsfeest van hun kind worden verrast door gezinsuitbreiding in de vorm van een konijn worden door de gulle gever ook opgezadeld met ongevraagd extra werk en een bescheiden aanvullende kostenpost.

De bezettingsgraad (tjokvol!) van onze in konijnen en knaagdieren gespecialiseerde opvangcentra in Heiloo, Utrecht en Ridderkerk doet vermoeden dat lang niet alle ouders onverdeeld gelukkig zijn met het konijn dat hun kind cadeau kreeg. Daarnaast doet zij het ergste vrezen voor het aantal huppelaars dat achteloos in de vrije natuur wordt uitgezet. Tuincentra doen er dan ook verstandig aan zich bij hun leest te houden. Gebeurt dat niet, dan voorzie ik dat katten en honden er wat betreft opvangaantallen in asielen binnen enkele jaren een geduchte concurrent bij hebben.